Σύμφωνα με το Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο Οκτωβρίου 2017 του SETE Intelligence για τον Ελληνικό Τουρισμό και την Οικονομία, σημαντικές αυξήσεις παρουσιάζουν οι δείκτες αφίξεων, βάσει διοικητικών στοιχείων1:
- στα κυριότερα αεροδρόμια καταγράφηκε τον Σεπτέμβριο αύξηση των διεθνών αφίξεων 8,6% (8,1% από την αρχή του έτους) η αύξηση στα περιφερειακά αεροδρόμια ανήλθε στο 9,2% και στην Αθήνα στο 6,2%, ενώ από την αρχή του έτους στο +,2% και 4,9% αντίστοιχα. Παρόμοια εικόνα προκύπτει και από τα στοιχεία προγραμματισμού θέσεων στα περιφερειακά αεροδρόμια που από τον Μάρτιο έως και τον Σεπτέμβριο παρουσίασαν αύξηση 8,3%. Επίσης, σύμφωνα με τον προγραμματισμό στις 30/09, η αναμενόμενη αύξηση θέσεων σε πτήσεις στα περιφερειακά αεροδρόμια για το σύνολο της θερινής περιόδου 2017 (Μάρτιος - Οκτώβριος) αναμένεται σε 8,7%. Ο υψηλότερος ρυθμός αύξησης των αφίξεων στα Περιφερειακά αεροδρόμια σε σχέση με αυτόν του αριθμού προγραμματισμένων θέσεων υποδηλώνει αυξημένες πληρότητες των αεροπλάνων.
- υψηλότερη (12,2%) ήταν η αύξηση των διεθνών οδικών αφίξεων τον Σεπτέμβριο, ενώ από την αρχή του έτους ανέρχεται σε 10%.
Σύμφωνα με την Έρευνα Συνόρων1 της Τραπέζης της Ελλάδος, τον Αύγουστο η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση αυξήθηκε 14,3% σε σχέση με τον Αύγουστο του 2016 (9,9% στο 8μηνο) και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις εμφάνισαν αύξηση κατά 16,4% (9,1% στο 8μηνο), παρουσιάζοντας αύξηση της ΜΚΔ τον Αύγουστο αλλά μείωση από την αρχή του έτους.
Βελτίωση δείχνει ο Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης στις περισσότερες αγορές του ελληνικού τουρισμού και στην πλειονότητά τους κυμαίνεται σε υψηλότερα επίπεδα από τον αντίστοιχο δείκτη του μέσου όρου του ΟΟΣΑ.
Δεδομένου ότι η καταναλωτική εμπιστοσύνη αποτελεί σημαντική παράμετρο για την πραγματοποίηση ταξιδιών αναψυχής, το στοιχείο αυτό δείχνει προοπτικές διατήρησης της ισχυρής ζήτησης για το ελληνικό τουριστικό προϊόν. Εξαίρεση αποτελούν οι -σημαντικές για την Ελλάδα- αγορές της Τουρκίας και της Βρετανίας, που ο αντίστοιχος δείκτης είναι μειωμένος σε σχέση με πέρυσι. Ευρύτερα στον ελληνικό τουρισμό, μάλλον αποτελεί σημάδι των καιρών και της σημασίας που έχει πλέον στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της χώρας, η έναρξη λειτουργίας τμημάτων προπτυχιακών σπουδών στην Ελλάδα, στα Πανεπιστήμια Αιγαίου και Πειραιά.
Σε διεθνές επίπεδο, όπως αναμενόταν, την μερίδα του λέοντος από τα περιουσιακά στοιχεία της Air Berlin (που χρεωκόπησε το καλοκαίρι) παίρνει η Lufthansa, και ακολουθεί η EasyJet που πλέον αποκτά και δεύτερο hub στο Tegel του Βερολίνου, δίνοντάς της τη δυνατότητα να κερδίσει χαμένο έδαφος από την Ryanair. Αξιοσημείωτο είναι πως οι εταιρείες χαμηλού κόστους ελέγχουν το 25% της γερμανικής αγοράς, ποσοστό που αναμένεται να αυξηθεί μετά την χρεωκοπία της Air Berlin. Σημαντική διεθνή εξέλιξη αποτελεί και η πρωτοβουλία του Άμστερνταμ για την αντιμετώπιση του φαινομένου overtourism. Συγκεκριμένα, αντί απαγορεύσεων, χρησιμοποιούνται τεχνικές επηρεασμού της ζήτησης μετακινώντας ροές από τα πλέον στα λιγότερο πολυσύχναστα μέρη της πόλης, ενισχύοντας έτσι την διασπορά της τουριστικής δραστηριότητας και των ωφελειών της σε όλη την πόλη.
Ευρύτερα στην οικονομία, η αναθεώρηση του ΑΕΠ για τα έτη 2014-2016, έδειξε αυξημένο ΑΕΠ σε σταθερές τιμές 2010 και στα τρία έτη σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμηση. Ωστόσο, η αύξηση του ΑΕΠ το 2014 (όπου χρησιμοποιούνται πλέον περισσότερο πραγματικά στοιχεία παρά εκτιμήσεις) ήταν μεγαλύτερη (0,7%, έναντι 0,35% που είχε αρχικά εκτιμηθεί) και είχε ως συνέπεια (base effect) την πτώση του ΑΕΠ κατά -0,3% (έναντι -0,2%) το 2015 και κατά -0,2% (έναντι 0,0%) το 2016. Επίσης, τα στοιχεία για την εξέλιξη της οικονομικής δραστηριότητας στο 2μηνο Ιουλίου-Αυγούστου 2017 δείχνουν ότι η ανάκαμψη της οικονομίας του α’ 6μήνου, επιταχύνθηκε στο γ’ 3μηνο 2017, με σημαντική και πάλι αύξηση των τουριστικών εσόδων, των εξαγωγών και των εισαγωγών Αγαθών και Υπηρεσιών αλλά και της ιδιωτικής κατανάλωσης. Σε κάθε περίπτωση, τα ακριβή στοιχεία για την εξέλιξη των συνιστωσών του ΑΕΠ κατά 3μηνο, τόσο το 2016 όσο και στο α’ 6μηνο 2017, αναμένεται να ανακοινωθούν με το ΑΕΠ του γ’ 3μήνου 2017 την 4η Δεκεμβρίου 2017. Ωστόσο, οι ανωτέρω εξελίξεις στα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη και οι εκτιμήσεις για το επίπεδο των βασικών συνιστωσών του ΑΕΠ στο 2016 και στο α’ 6μηνο 2017, καθώς και η διαφαινόμενη έγκαιρη λήξη της 3ης Αξιολόγησης, σηματοδοτούν τώρα περαιτέρω ενίσχυση των προοπτικών για αύξηση του ΑΕΠ το 2017 κατά 1,8%.
Αναφορικά με τον Προϋπολογισμό, διαφαίνεται πιθανό το Πρωτογενές Πλεόνασμα Γενικής Κυβέρνησης να διαμορφωθεί σε – ενδεχομένως
σημαντικά - υψηλότερα επίπεδα έναντι του στόχου 1,75% για το 2017. Παρ’όλ’αυτά, η ανακοίνωση μεγάλης αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών της Γενικής Κυβέρνησης από επιστροφές φόρων κατά 269 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο 2017 και κατά 593 εκατ. ευρώ τον Αύγουστο 2017, δημιουργεί ασαφή εικόνα η οποία θα ξεκαθαριστεί όταν γίνει σαφές σε ποιο έτος αφορούν.
1 Λόγω της διαφορετικής μεθοδολογίας που ακολουθείται για την συλλογή διοικητικών στοιχείων και της δειγματοληψίας της Έρευνας Συνόρων (EΣ) της ΤτΕ, τα διοικητικά στοιχεία δεν είναι ευθέως συγκρίσιμα μεταξύ τους, ούτε με αυτά της ΕΣ.
