Η mpox ή ευλογιά των πιθήκων, όπως ήταν η παλαιότερη ονομασία της, είναι μια ιογενής ασθένεια που μεταδίδεται από τα ζώα στους ανθρώπους. Μπορεί επίσης να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο με τη στενή σωματική επαφή.
“Μέχρι στιγμής φέτος, 15.664 κρούσματα mpox, με 537 θανάτους, έχουν αναφερθεί μόνο στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, ξεπερνώντας ήδη το σύνολο του περασμένου έτους, το οποίο ήταν από μόνο του ρεκόρ”, ανέφερε χθες ο γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Tedros Adhanom Ghebreyesus.
Η Σουηδία έχει ήδη καταγράψει το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα της mpox, μιας ιογενούς ασθένειας που μεταδίδεται κυρίως μέσω στενής σωματικής επαφής. Αυτή η ανακοίνωση έρχεται σε μια χρονική στιγμή όπου η ίδια ασθένεια, που παλιότερα αναφερόταν ως ευλογιά των πιθήκων, έχει κηρυχθεί παγκόσμια έκτακτη ανάγκη δημόσιας υγείας για δεύτερη φορά μέσα σε δύο χρόνια, εξαιτίας μιας εξάρσης της νόσου στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και της επέκτασής της σε άλλες χώρες.
Ο υπουργός Υγείας και Κοινωνικών Υποθέσεων της Σουηδίας, Jakob Forssmed, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου: “Eπιβεβαιώσαμε την παρουσία ενός κρούσματος της πιο σοβαρής μορφής της mpox, γνωστής ως Clade I, στη χώρα μας”.
Οι οδηγίες του ΕΟΔΥ για τους ταξιδιώτες
Η ευλογιά των πιθήκων είναι σπάνια ιογενής λοίμωξη, η οποία μεταδίδεται κυρίως από άγρια ζώα που απαντώνται σε περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής. Προκαλείται από τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων, DNA ιό που ανήκει στο γένος Orthopoxvirus.
Μεταδίδεται μετά από δάγκωμα ή γρατζουνιά μολυσμένου ζώου (κυρίως τρωκτικού) και σπανιότερα από κατανάλωση μη επαρκώς μαγειρεμένου κρέατος ή μέσω επαφής με το δέρμα ή το τρίχωμα μολυσμένου ζώου.
Η μετάδοση από άτομο σε άτομο γίνεται μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες/σωματικά υγρά του πάσχοντος ή/και μολυσμένα αντικείμενα, καθώς και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής. Ο χρόνος επώασης της νόσου είναι 6 έως 13 ημέρες με διακύμανση από 5 έως 21 ημέρες.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, μυαλγίες, οσφυαλγία, λεμφαδενοπάθεια, ρίγος και εξάντληση ενώ στην πλειονότητα των κρουσμάτων είναι ήπια. Το χαρακτηριστικό εξάνθημα συνήθως εμφανίζεται 1 έως 5 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες όπως έγκυες γυναίκες, μικρά παιδιά, άτομα με ανοσοκαταστολή η νόσος μπορεί να είναι σοβαρή.
Προς το παρόν ο κίνδυνος μετάδοσης είναι μέτριος για άτομα με πολλαπλούς σεξουαλικούς συντρόφους και χαμηλός για το γενικό πληθυσμό.
Οι ταξιδιώτες συνιστάται να είναι ενημερωμένοι για τον τρόπο μετάδοσης της νόσου και να τηρούν μέτρα ατομικής προστασίας, όπως:
- Εφαρμογή της υγιεινής των χεριών – συχνό πλύσιμο με νερό και σαπούνι ή χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού εάν τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα.
- Αποφυγή επαφής των χεριών με το στόμα, τη μύτη και τα μάτια.
- Αποφυγή επαφής με άγρια ζώα, ζωντανά ή νεκρά ή κατανάλωσης μη επαρκώς μαγειρεμένου κρέατος που προέρχεται από αυτά.
- Αποφυγή επαφής με άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα και ιδιαίτερα δερματικές βλάβες ή βλάβες των γεννητικών οργάνων καθώς και με τα ρούχα και τα κλινοσκεπάσματα τους.
- Εφαρμογή ασφαλών σεξουαλικών πρακτικών.
- Αποφυγή άμεσης επαφής με ασθενείς, σωματικά υγρά ασθενών, σορούς/ σωματικά υγρά θανόντων.
- Αναβολή του ταξιδιού στην περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων συμβατών με ευλογιά των πιθήκων.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, εάν εμφανιστούν συμπτώματα συμβατά με ευλογιά των πιθήκων, θα πρέπει να αναζητηθεί άμεσα ιατρική φροντίδα και να αποφεύγεται η επαφή με άλλα άτομα. Στην περίπτωση που ο ταξιδιώτης αναπτύξει συμπτώματα κατά τη διάρκεια της επιστροφής του, με όποιο μεταφορικό μέσο, θα πρέπει να αναζητήσει άμεσα ιατρική βοήθεια κατά την άφιξη και να αναφέρει το πρόσφατο ιστορικό ταξιδιού, έτσι ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω διασπορά της νόσου και να διευκολυνθεί η διαδικασία ιχνηλάτησης επαφών.
Μετά την επιστροφή, οι ταξιδιώτες συστήνεται να παρακολουθούν την υγεία τους για 21 ημέρες και στην περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων να αναζητήσουν άμεσα ιατρική φροντίδα αναφέροντας το πρόσφατο ταξίδι.
