Από το βήμα της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης της Επιτροπής Νήσων της CPMR που πραγματοποιήθηκε στην Κέρκυρα στις 21-22 Μαρτίου, ο αναπληρωτής υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Νεκτάριος Σαντορινιός τόνισε ότι οι νησιωτικές πολιτικές πρέπει να είναι μέρος μιας ενιαίας και ουσιαστικής ευρωπαϊκής πολιτικής. «Είναι προφανές ότι εμείς οι λίγοι Ευρωπαίοι νησιώτες, έχουμε τα ίδια ακριβώς δικαιώματα με όλους του υπόλοιπους κατοίκους της ηπειρωτικής Ευρώπης», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τη συνάντηση διοργάνωσε η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και ο Περιφερειάρχης Θεόδωρος Γαλιατσάτος μαζί με την Επιτροπή Νήσων της CPMR.
Νησιωτικές Πολιτικές
«Τα ευρωπαϊκά νησιά έχουν μεταξύ τους πολλά διαφορετικά χαρακτηριστικά, μια ετερογένεια, που σημαίνει ότι αντιμετωπίζουν διαφορετικές απειλές αλλά και προκλήσεις, έχουν όμως ένα κοινό χαρακτηριστικό, τον κίνδυνο της απομόνωσης. Και αυτό είναι ένα πρόβλημα που όλες οι χώρες της Ευρώπης πρέπει να αντιμετωπίσουμε σε πολιτικό κυρίως επίπεδο».
«Η Ελλάδα είναι η πλέον πολυνησιακή χώρα της Ευρώπης, αρκετά δε από τα Ελληνικά νησιά αποτελούν το ακρότατο ανατολικό όριο της Ευρώπης, προσθέτοντας ζωτικό, οικονομικό και γεωγραφικό χώρο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ελλάδα έχει περίπου 6000 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες, τα 117 από αυτά είναι κατοικήσιμα, ενώ τα 79 έχουν πληθυσμό άνω των 100 κατοίκων. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι μιλάμε για διπλή και τριπλή νησιωτικότητα εφόσον υπάρχουν από τη μία νησιά μεγάλα και ανεπτυγμένα, όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Μυτιλήνη και η Κέρκυρα, τα οποία έχουν μια αναπτυξιακή αυτονομία, αλλά και πολλά μικρότερα νησιά όπως για παράδειγμα αυτά του Ιονίου που έχουν σχέση εξάρτησης από τα μεγαλύτερα νησιά (οι Παξοί με την Κέρκυρα, η Ιθάκη με την Κεφαλονιά) αλλά και νησιά που έχουν εξάρτηση από την Ηπειρωτική Ελλάδα.
Προφανώς λοιπόν, δεν μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει ένας και μόνο τρόπος αντιμετώπισης και εφαρμογής μιας μεμονωμένης πολιτικής. Υπάρχουν πολιτικές που πρέπει να ασκηθούν μέσα στη νησιωτικότητα. Το άρθρο 174 της συνθήκης της Λισσαβόνας απαιτεί από τα κράτη μέλη ιδιαίτερη προσοχή για τις περιοχές που πλήττονται από σοβαρά και μόνιμα δημογραφικά προβλήματα, όπως οι νησιωτικές και διασυνοριακές περιοχές. Άρα το ζητούμενο είναι μια ισόρροπη ανάπτυξη, η οποία θα διασφαλίζει το γεγονός ότι οι πολίτες των νησιών δεν θα είναι πολίτες Β' κατηγορίας. Προϋπόθεση λοιπόν είναι η ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων, των ιδιαίτερων φυσικών και πολιτιστικών χαρακτηριστικών τους όμως με προσοχή ώστε να μη ξεπερνιέται η φέρουσα ικανότητα των νησιών, να μην «υπεραναπτύσσονται» με αποτέλεσμα να χάνουν το φυσικό τους κάλλος. Η απομόνωση και η ερήμωση κάποιων ελληνικών νησιών τα τελευταία 50 χρόνια, λόγω απόστασης ή καιρικών συνθηκών είναι ένα φαινόμενο που δεν θέλουμε να ξαναδούμε».
Ακτοπλοΐα-Λιμενικές Υποδομές
«Η πολιτική άρα και η νησιωτική πολιτική δεν είναι μόνο διακηρύξεις. Η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού και πρέπει να αποδεικνύεται μέσα από πράξεις. Η κυβέρνησή μας έχει κάνει πράξη ουσιαστικές πολιτικές για την βελτίωση της προσβασιμότητας στα νησιά μας και τη δημιουργία αναπτυξιακών συνθηκών. Κεντρικό ζήτημα για τη διασύνδεση των νησιών και βασικός γνώμονας της κυβέρνησης μας, είναι το τρίπτυχο τακτικότητα-αξιοπιστία–χαμηλό κόστος. Τι κάναμε ως κυβέρνηση για να βελτιώσουμε τη διασύνδεση των νησιών με την στεριά αλλά και με τα μεγαλύτερα νησιά;
Ένα παράδειγμα αποτελούν τα νησιά του Ιονίου που αποτελούνται από 13 νησιά που δεν είχαν συνδεθεί ποτέ μεταξύ τους αλλά μόνο μέσω στεριάς. Για πρώτη φορά, πειραματικά πέρυσι αλλά το συνεχίζουμε και φέτος, συνδέσαμε τα νησιά του Ιονίου μεταξύ τους, κάτι πάρα πολύ σημαντικό για την πολιτισμική κληρονομιά και για την τουριστική ανάπτυξη. Συνδέσαμε την Ιθάκη με το αστικό κέντρο από το οποίο εξαρτάται, την Πάτρα. Επειδή όμως στην χώρα μας κάποιες από αυτές τις γραμμές δεν είναι εμπορικές, τις επιδοτούμε και τις επιδοτούμε με 90 εκατομμύρια τον χρόνο. Ένα μεγάλο, αναγκαίο όμως κόστος για το κράτος, που πρέπει να το επεκτείνουμε αλλά και να το συνδυάσουμε και με άλλες εμπορικές γραμμές».
To μέλλον των ακτοπλοϊκών μεταφορών στην Ευρώπη
«Έχουμε να αντιμετωπίσουμε δύο βασικά ζητήματα για την προστασία του περιβάλλοντος, τη μείωση των εκπομπών του θείου και την υιοθέτηση αυτής της οδηγίας για το 2020. Κάτι τέτοιο θα αυξήσει το κόστος των ακτοπλοϊκών μεταφορών διότι θα πρέπει να αναβαθμιστεί ο στόλος που πηγαίνει στα νησιά μας.
Σε πρόσφατη επίσκεψή μου στις Βρυξέλλες συζήτησα με την επίτροπο Κορίνα Κρέτσου για το πως θα μπορέσουμε να κάνουμε συνεργασίες ιδιωτικού και δημοσίου και να χρηματοδοτήσουμε την αλλαγή του στόλου μας προκειμένου να φτιάξουμε πιο σύγχρονα πλοία φιλικά προς το περιβάλλον. Σε συνεργασία με το Ναυτικό Επιμελητήριο της Ελλάδας έχουμε ετοιμάσει μια μελέτη για την ανανέωση του στόλου, και θέλουμε να δώσουμε τη δυνατότητα αφενός για πολυετείς συμβάσεις με τους ακτοπλόους για να μπορέσουν να ζητήσουν δανειοδότηση από τράπεζες και ταυτόχρονη χρηματοδότηση από την ευρωπαϊκή ένωση για την ανανέωση του στόλου.
Ταυτόχρονα προχωράμε την εγκατάσταση υποδομών LNG σε πέντε μεγάλα λιμάνια της χώρας μας. Στο λιμάνι της Κυλλήνης έγινε η πρώτη εφαρμογή ηλεκτροδότησης πλοίων στο πλαίσιο του προγράμματος ELEMED, ενώ προετοιμάζουμε το ρυθμιστικό πλαίσιο για την ηλεκτοφόρτιση και την ηλεκτροδότηση των πλοίων ενώ θέλουμε να βάλουμε μικρά πλοία σε μικρές αποστάσεις αλλά και λιμάνια ικανά να ηλεκτροφορίζουν πλοία».
«Όσον αφορά στο ακτοπλοϊκό δίκτυο για τη διασύνδεση όλων των νησιών μας. Φτιάχνουμε ένα ψηφιακό εργαλείο αποτύπωσης του δικτύου μέσω του προγράμματος Ερευνώ – Καινοτομώ – Δημιουργώ μέσω ΕΣΠΑ ώστε ο δίκτυο να είναι αποδοτικό σε χρόνο και χρήμα. Όλα αυτά όμως προϋποθέτουν λιμενικές υποδομές. Το λιμάνι για ένα νησί δεν είναι μόνο ένα σημείο ανταλλαγής προϊόντων, το λιμάνι είναι η καρδιά του νησιού. Είναι εκεί που έρχεται η ζωή και πολλές φορές φεύγει η ζωή, είναι εκεί που ζει και αναπνέει ο κόσμος. Δεν μπορούμε να αφήσουμε στην τύχη της τα λιμάνια μας γιατί με αυτό τον τρόπο θα αφήσουμε στην τύχη τους τα νησιά μας, τους νησιώτες. Η κυβέρνησή μας μέσα από ένα φιλόδοξο πρόγραμμα από εθνικούς πόρους, έχει δώσει πάνω από 120 εκ για βελτιώσεις λιμενικών υποδομών αλλά και για μελέτες στρατηγικού χαρακτήρα προκειμένου να μπορέσουν να χρηματοδοτηθούν στο επόμενο προγραμματικό πλαίσιο και πρέπει όλοι μαζί να διεκδικήσουμε περισσότερη επιλεξιμότητα και περισσότερα χρήματα για τα λιμάνια μας. Είναι θέμα ουσίας και είναι θέμα ζωής».
Μεταφορικό Ισοδύναμο
«Μια ακόμη πρωτοβουλία που πήραμε σε επίπεδο κυβέρνησης είναι και το Μεταφορικό Ισοδύναμο. Η πολιτική αυτή είχε εφαρμοστεί σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες όπως η Σκωτία, η Δανία, η Γαλλία με την Κορσική με διαφορετικούς τρόπους και συνήθως με την χρηματοδότηση του κόστους μεταφοράς των επιβατών. Εμείς διαγνώσαμε την ανάγκη να χρηματοδοτήσουμε αφενός τους νησιώτες επιβάτες με την διαφορά του επιπλέον κόστους που έχει μια ακτοπλοϊκή μεταφορά σε σχέση με την χερσαία, αφ' ετέρου επεκτείναμε το μέτρο με την ίδια πάντα φιλοσοφία, χρηματοδοτώντας τη μεταφορά των προϊόντων, ενώ στα μικρά και απομακρυσμένα νησιά χρηματοδοτούμε και τη μεταφορά των καυσίμων. Όλο αυτό είναι ένα ετήσιο κόστος γύρω στα 150εκ. ευρώ από εθνικούς πόρους. Καταλαβαίνεται λοιπόν ότι η δική μας κυβέρνηση, η ελληνική κυβέρνηση χρηματοδοτεί την νησιωτικότητα, με 120εκ για λιμενικά έργα και 150εκ για το ΜΙ, από εθνικούς πόρους. Είμαστε όμως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μιας οικογένειας που πρέπει να αντιληφθεί ότι εμείς οι λίγοι, οι νησιώτες έχουμε το δικαίωμα να διεκδικήσουμε μια ευρωπαϊκή νησιωτική πολιτική στην οποία θα συμπεριληφθούν τα λιμάνια και οι μεταφορές για να μπορέσουμε να έχουμε ένα καλύτερο μέλλον για τα νησιά μας».
