Στο Δημαρχείο Χερσονήσου μίλησε πρόσφατα η βουλευτής Λασιθίου του ΠΑΣΟΚ και τομεάρχης Τουρισμού, Κατερίνα Σπυριδάκη, στην Προσυνεδριακή Εκδήλωση του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής με τίτλο «Πολιτικές για Βιώσιμο Τουρισμό, Ανταγωνιστική Επιχειρηματικότητα και Ασφαλείς Εργασιακές Συνθήκες». Στην ομιλία της, η κα Σπυριδάκη ανέδειξε με αιχμηρό λόγο τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ελληνικός τουρισμός και τις πολιτικές προτάσεις του ΠΑΣΟΚ για έναν πιο δίκαιο και βιώσιμο τουριστικό μοντέλο.
Η βουλευτής ξεκίνησε με ρεαλισμό, περιγράφοντας το κεντρικό παράδοξο του σημερινού τουριστικού μοντέλου: «Περισσότερες αφίξεις. Λιγότερα καθαρά κέρδη. Ρεκόρ στους αριθμούς. Μείωση στα έσοδα ανά επισκέπτη. Πλήθος, αλλά όχι ποιότητα.»
Παρά τα θετικά μεγέθη, σημείωσε, το 2024 η μέση κατά κεφαλήν δαπάνη μειώθηκε κατά 5,1%, γεγονός που καταδεικνύει πως το σημερινό τουριστικό μοντέλο «δεν δημιουργεί μέλλον» και πως απαιτείται «μια νέα στρατηγική, μια νέα νοοτροπία».
Η έλλειψη ανταποδοτικότητας και οι ελλείψεις υποδομών
Η κα Σπυριδάκη στάθηκε ιδιαίτερα στην έννοια της ανταποδοτικότητας και την απουσία ουσιαστικών επενδύσεων στις τοπικές κοινωνίες που σηκώνουν το μεγαλύτερο βάρος: «Γιατί τουρισμός χωρίς ανταποδοτικότητα – είναι τουρισμός που εξαντλεί, όχι που οικοδομεί.»
Αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στη Σαντορίνη που «ακόμα περιμένει το νέο της λιμάνι – ένα έργο που συζητιέται από τα τέλη του 19ου αιώνα», στη Ρόδο με «αδύναμες οδικές υποδομές και έλλειψη αντιπλημμυρικής προστασίας», και στην Κρήτη «που με τον ΒΟΑΚ να λειτουργεί σαν τελωνείο ανθρώπινων ζωών, συνεχίζει να πληρώνει φόρο αίματος κάθε χρόνο».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στη ραγδαία αύξηση του Τέλους Ανθεκτικότητας και την έλλειψη ισοκατανομής πόρων, τονίζοντας: «Γιατί την ίδια ώρα που η Κυβέρνηση διπλασιάζει το Τέλος Ανθεκτικότητας — από 202 εκατ. ευρώ το 2024 σε 405 εκατ. ευρώ το 2025 — και θεσπίζει νέο τέλος για την κρουαζιέρα ύψους 52 εκατ. ευρώ, η αναλογία επιστροφής αυτών των πόρων στις τοπικές κοινωνίες παραμένει θολή, ελλιπής, άδικη».
Στην τοποθέτησή της, η κα Σπυριδάκη στάθηκε και στο ζήτημα της άνισα κατανεμημένης τουριστικής ανάπτυξης, επισημαίνοντας ότι η τουριστική δραστηριότητα συγκεντρώνεται σε μόλις 5 Περιφέρειες, αφήνοντας τεράστιο μέρος της χώρας έξω από τον χάρτη της τουριστικής αξιοποίησης και των αντίστοιχων ωφελειών. Παράλληλα, υπενθύμισε πως τα τουριστικά έσοδα καλύπτουν σε μεγάλο βαθμό τα «σπασμένα» του ελλειμματικού εμπορικού ισοζυγίου, υπογραμμίζοντας ότι αυτό το μέγεθος επιβάλλει ακόμα μεγαλύτερη ευθύνη στον σχεδιασμό. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά: «Αν δεν υπάρξει επανεπένδυση, αν δεν υπάρξει δίκαιη αναδιανομή, αν δεν γίνει ο τουρισμός μοχλός πραγματικής ενδυνάμωσης και καταλύτης μεταμόρφωσης των τοπικών κοινωνιών και οικονομιών — τότε πώς περιμένουμε οι προορισμοί μας να γίνουν ανθεκτικοί, να παραμείνουν ελκυστικοί, να διαφοροποιηθούν ποιοτικά, να προσφέρουν ένα διευρυμένο πορτφόλιο εμπειριών για τους επισκέπτες; Η ανταποδοτικότητα δεν είναι πολυτέλεια. Είναι προϋπόθεση.»
Η απουσία πολιτικών για τους εργαζόμενους
Η βουλευτής Λασιθίου και Τομεάρχης Τουρισμού αναφέρθηκε εκτενώς στην κρίση του ανθρώπινου δυναμικού στον τουρισμό: «Πάνω από 83.000 κενές θέσεις στον τουρισμό και την εστίαση. Ποιος θα υποδεχτεί τους επισκέπτες μας; Ποιος θα προσφέρει την εμπειρία που υπόσχεται το ελληνικό brand φιλοξενίας;»
Η βουλευτής υπογράμμισε την ανάγκη για αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας, αξιοπρεπείς αποδοχές, και επαναφορά του κύρους του επαγγέλματος.
Άσκησε κριτική και κατά της αδράνειας της Κυβέρνησης, προειδοποιώντας πως: «Αν δεν επενδύσουμε στους ανθρώπους μας, τότε χτίζουμε πάνω στην άμμο.»
Κρίσιμη και η κατάσταση στην τουριστική εκπαίδευση
Σοβαρές επισημάνσεις έγιναν και για τις ΑΣΤΕ και τις ΣΑΕΚ Τουρισμού, με τη Βουλευτή να σημειώνει ότι: «Οι ΑΣΤΕ αντιμετωπίζουν προβλήματα στέγασης, ανεπαρκείς αίθουσες, έλλειψη μόνιμου διδακτικού προσωπικού. Οι ΣΑΕΚ Τουρισμού συχνά δεν έχουν ούτε εργαστήρια, ούτε εξοπλισμό, ούτε σταθερό εκπαιδευτικό προσωπικό.»
Σε ιδιαίτερα αυστηρό τόνο, η κα Σπυριδάκη άσκησε κριτική στην εμμονική στάση του Υπουργείου Εργασίας απέναντι στα δίκαια και χρόνια αιτήματα των εργαζομένων στον τουρισμό, κατηγορώντας την πολιτική ηγεσία για απαξίωση του ανθρώπινου δυναμικού που στηρίζει τη βαριά βιομηχανία της χώρας. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: «Και σαν να μην έφτανε αυτό, το Υπουργείο Εργασίας εμπαίζει τους ξενοδοχοϋπαλλήλους με: επίδομα ανεργίας σε μνημονιακά επίπεδα, άρνηση επαναφοράς του εφάπαξ στα 20 έτη, μη υπαγωγή των εποχικά εργαζόμενων γυναικών στο επίδομα μητρότητας.» Τόνισε πως χωρίς δίκαιες συνθήκες εργασίας, στήριξη και προοπτική για τους εργαζόμενους, καμία στρατηγική για την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος δεν μπορεί να έχει πραγματικό αντίκρισμα.