Η συνολική συνδεσιμότητα εξακολουθεί να παραμένει σε επίπεδα 2009
Πάνω από 2 χρόνια μετά την πανδημία του COVID-19 -και παρά την αύξηση του όγκου επιβατών αυτό το καλοκαίρι- η συνολική αεροπορική συνδεσιμότητα στο δίκτυο των ευρωπαϊκών αεροδρομίων εξακολουθεί να παραμένει στο -29% από τα προ πανδημίας (2019) επίπεδα. Αυτό σημαίνει ότι από τον Ιούνιο του 2022, η αεροπορική συνδεσιμότητα στην Ευρώπη επέστρεψε στο σημείο που ήταν το 2009 – όταν “χτύπησε” η Μεγάλη Ύφεση.
Ωστόσο, αυτό κρύβει σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των εθνικών αγορών – με την Ελλάδα να είναι η μόνη χώρα που έχει επιτύχει πλέον πλήρη ανάκαμψη στην αεροπορική της συνδεσιμότητα, ακολουθούμενη από την Τουρκία (-3%).
Μεταξύ των μεγαλύτερων αγορών της ΕΕ+, η Ισπανία (-23%) έχει τις καλύτερες επιδόσεις, ακολουθούμενη από το Ηνωμένο Βασίλειο (-28%), την Ιταλία (-32%) και τη Γαλλία (-34%). Η Γερμανία (-39%) έρχεται τελευταία.
Στο άλλο άκρο του φάσματος, η Ουκρανία έχει χάσει όλη της την αεροπορική συνδεσιμότητα και η αεροπορική συνδεσιμότητα της Ρωσίας (-62%) και της Λευκορωσίας (-78%) πλήττονται σαφώς από διεθνείς κυρώσεις.
Άμεση συνδεσιμότητα έναντι έμμεσης συνδεσιμότητας/κόμβου
Ενώ η άμεση συνδεσιμότητα πλησιάζει επιτέλους στα επίπεδα πριν από την πανδημία, στο -15%, η έμμεση συνδεσιμότητα και η συνδεσιμότητα μέσω κόμβου εξακολουθούν να βρίσκονται πολύ πίσω, στο -36% και -34% αντίστοιχα. Αυτό αντανακλά τα χαρακτηριστικά μοτίβα της ανάκαμψης της εναέριας κυκλοφορίας –η οποία οφείλεται στη ζήτηση αναψυχής/VFR (επίσκεψη σε συγγενείς/φίλους) και τροφοδοτείται από την επέκταση της χωρητικότητας των ultra-LCC, με τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς να εξακολουθούν να ισχύουν (σε διαφορετικό βαθμό) σε πολλές διηπειρωτικές αγορές.
Συγκεκριμένα, ενώ η άμεση συνδεσιμότητα εντός της Ευρώπης βρίσκεται τώρα στο -16% σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν από την πανδημία (2019), η άμεση συνδεσιμότητα μεταξύ Ευρώπης και Ασίας-Ειρηνικού παραμένει κάτω από το μισό (-52%) από ό,τι ήταν στο παρελθόν.
Μια δομική αλλαγή που φαίνεται ότι θα παραμείνει
Ένα από τα αξιοσημείωτα ευρήματα της έκθεσης είναι ότι η ευρωπαϊκή αγορά έχει βιώσει μια διαρθρωτική αλλαγή, με τις εταιρείες χαμηλού κόστους (LCC) να αντιπροσωπεύουν πλέον το 40% της απευθείας αεροπορικής συνδεσιμότητας, από 27% πριν την πανδημία (2019). Το μερίδιο των τακτικών αερογραμμών πλήρους εξυπηρέτησης -και άλλων αερομεταφορέων- μειώθηκε από 73% σε 60%.
Ταχύτερη και πιο άμεση η ανάκτηση συνδεσιμότητας για τα μικρότερα και περιφερειακά αεροδρόμια
Τα μικρά και περιφερειακά αεροδρόμια (κατηγορία Ομάδας 4 – λιγότεροι από 5 εκατ. επιβάτες) έχουν ανακτήσει τη συνδεσιμότητά τους ταχύτερα, αλλά τα μελλοντικά τους κέρδη είναι πιο αβέβαια. Η έκθεση δείχνει ότι ενώ το 33% από αυτά είχαν ανακτήσει τα επίπεδα άμεσης συνδεσιμότητας προ πανδημίας έως τον Ιούνιο του 2022, μόνο ένα από τα μεγαλύτερα αεροδρόμια (κατηγορία Ομάδας 1 – περισσότεροι από 25 εκατ. επιβάτες) είχε κάνει το ίδιο – και αυτό είναι το αεροδρόμιο της Πάλμα ντε Μαγιόρκα, που εξυπηρετεί πρωτίστως μια ενδοευρωπαϊκή τουριστική αγορά.
Σε απόλυτους όρους, το ολλανδικό αεροδρόμιο Amsterdam Schiphol (-10%) κατέχει και φέτος την πρώτη θέση όσον αφορά στην άμεση συνδεσιμότητα, ακολουθούμενη από την πάντα ανθεκτική Κωνσταντινούπολη (-5%) και το Heathrow του Λονδίνου (-13%) που “αναρριχάται” από την 7η θέση στην 3η, σε σχέση με πέρυσι.
Η Λισαβόνα (-4%), η Αθήνα (-6%) και η Κωνσταντινούπολη-Sabiha Gokcen (-6%) έχουν σχεδόν ανακτήσει την απευθείας συνδεσιμότητά τους πριν από την πανδημία, ενώ το Λονδίνο-Gatwick (-8%) και το Δουβλίνο (-7%) ακολουθούν κατά πόδας, έχοντας ξαναμπεί στο top20, μετά την αποχώρησή τους από αυτό πέρυσι.
Τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια κυριαρχούν μεταξύ των κορυφαίων 20 διεθνών κόμβων συνδεσιμότητας
Όσον αφορά στη συνδεσιμότητα μέσω αεροπορικών κόμβων, οι ευρωπαϊκοί κύριοι κόμβοι (-26%) παρουσίασαν σημαντικά μεγαλύτερη ανθεκτικότητα από τους δευτερεύοντες κόμβους (-51%) και τους εξειδικευμένους κόμβους (-35%) - χάρη στην κρίσιμη μάζα των αεροπορικών εταιρειών του δικτύου τους και το διαφοροποιημένο δίκτυο δρομολογίων.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια είναι και πάλι στην κορυφή φέτος. Εννέα από τα 10 κορυφαία αεροδρόμια για συνδεσιμότητα κόμβων είναι στην Ευρώπη.
Η Φρανκφούρτη (-29%) έχει ανακτήσει τη θέση της προ πανδημίας (2019) ως το κορυφαίο παγκόσμιο αεροδρόμιο συνδεσιμότητας κόμβου. Η Κωνσταντινούπολη είναι στη 2η θέση, έχοντας ουσιαστικά αυξήσει τη συνδεσιμότητα των κόμβων της κατά 11% σε σύγκριση με την προ πανδημίας κατάσταση (2019), ακολουθούμενη από το Άμστερνταμ-Schiphol (-33%), το οποίο επίσης ανακτά την 3η θέση που κατείχε πριν από την πανδημία.
Πρόκειται για μια ανατροπή της κατάταξης του 2021, όταν το κλείσιμο των περισσότερων διηπειρωτικών αγορών είχε ως αποτέλεσμα τα αεροδρόμια της Βόρειας Αμερικής να κυριαρχούν μεταξύ των 20 κορυφαίων παγκόσμιων κόμβων το 2021 - χάρη στην εξάρτησή τους από μια τεράστια και σε μεγάλο βαθμό απεριόριστη εγχώρια αγορά.
