Αυτό σημαίνει ότι το πιστοποιητικό (το οποίο προηγουμένως ονομαζόταν «ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό») βρίσκεται σε καλό δρόμο για να είναι έτοιμο στα τέλη Ιουνίου, όπως είχε προγραμματιστεί. Η συμφωνία επιτεύχθηκε σε χρόνο ρεκόρ, μόλις δύο μήνες μετά την πρόταση της Επιτροπής. Των διαπραγματεύσεων για το πιστοποιητικό ηγήθηκε, για την Επιτροπή, ο επίτροπος κ. Ντιντιέ Ρεντέρς σε στενή συνεργασία με τους αντιπροέδρους κ. Βιέρα Γιούροβα και κ. Μαργαρίτη Σχοινά και τους επιτρόπους κ. Τιερί Μπρετόν, κ. Στέλλα Κυριακίδου και κ. Ίλβα Γιούανσον.
Η πρόεδρος κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εκφράζοντας την ικανοποίησή της γι' αυτή την ταχεία πρόοδο, δήλωσε:
«Υλοποιούμε τη δέσμευσή μας για την υλοποίηση του ενωσιακού ψηφιακού πιστοποιητικού COVID πριν από το καλοκαίρι. Οι Ευρωπαίοι πολίτες ανυπομονούν να ταξιδέψουν ξανά και η σημερινή συμφωνία σημαίνει ότι θα είναι σε θέση να το πράξουν με ασφάλεια πολύ σύντομα.
Το ενωσιακό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID είναι δωρεάν, ασφαλές και προσβάσιμο σε όλους. Θα καλύπτει τον εμβολιασμό, τις εξετάσεις και την ανάρρωση, προσφέροντας διάφορες επιλογές στους πολίτες. Σέβεται πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Όλοι οι πολίτες της ΕΕ έχουν θεμελιώδες δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας στην ΕΕ. Το ενωσιακό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID, το οποίο διατίθεται σε έντυπη ή ψηφιακή μορφή, θα διευκολύνει τους Ευρωπαίους να ταξιδεύουν — είτε για να δουν τις οικογένειές τους και τα αγαπημένα τους πρόσωπα είτε για αναψυχή.
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την πορτογαλική Προεδρία του Συμβουλίου για την αφοσίωση, την επιμονή και το τεράστιο έργο τους, το οποίο επιτέλεσαν με πρωτοφανή ταχύτητα, για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με την πρόταση που παρουσιάσαμε.
Μένει ακόμη να γίνουν πολλά. Σε επίπεδο ΕΕ, το σύστημα θα είναι έτοιμο τις προσεχείς ημέρες. Είναι πλέον σημαντικό όλα τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ανάπτυξη των εθνικών τους συστημάτων, ώστε να εξασφαλιστεί ότι το σύστημα μπορεί να τεθεί σε λειτουργία το συντομότερο δυνατόν. Αυτό αναμένουν, δικαίως, οι πολίτες της ΕΕ.
Η συμφωνία κατέδειξε ότι, με τη δέσμευση και τη συνεργασία όλων, το ενωσιακό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID θα είναι διαθέσιμο εγκαίρως.».
Το ενωσιακό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID — βασικά χαρακτηριστικά
Μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, το ενωσιακό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID:
- Θα καλύπτει τον εμβολιασμό, τις εξετάσεις και την ανάρρωση·
- Θα διατίθεται σε ψηφιακή και έντυπη μορφή, ανάλογα με την επιλογή των παραληπτών, και θα περιέχει ψηφιακά υπογεγραμμένο κωδικό QR·
- Θα είναι δωρεάν, θα αποκτάται εύκολα και θα διατίθεται επίσης σε άτομα που είχαν εμβολιαστεί πριν από την έναρξη ισχύος του κανονισμού για το ενωσιακό ψηφιακό πιστοποιητικό COVID·
- Μπορεί επίσης να χρησιμοποιείται από τα κράτη μέλη για εθνικούς σκοπούς, αν αυτό προβλέπεται στο εθνικό δίκαιο·
- Τα κράτη μέλη δεν επιβάλλουν πρόσθετους ταξιδιωτικούς περιορισμούς στους κατόχους του ενωσιακού ψηφιακού πιστοποιητικού COVID, εκτός εάν είναι αναγκαίοι και αναλογικοί για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας·
- Η Επιτροπή θα κινητοποιήσει επίσης 100 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των κρατών μελών στην παροχή οικονομικά προσιτών εξετάσεων.
Ιστορικό
Στις 17 Μαρτίου 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για τη δημιουργία ενωσιακού πιστοποιητικού COVID, με σκοπό τη διευκόλυνση της ασφαλούς ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών εντός της ΕΕ κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, το Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της ενεργοποίησης της επείγουσας διαδικασίας για τις δύο προτάσεις στις 25 Μαρτίου. Το Συμβούλιο ενέκρινε τη διαπραγματευτική του θέση στις 14 Απριλίου και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το έπραξε στις 29 Απριλίου. Στις 20 Μαΐου οι συννομοθέτες κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία επί του φακέλου αυτού.
Επόμενα βήματα
Η πολιτική συμφωνία θα πρέπει τώρα να εγκριθεί επίσημα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Ο κανονισμός θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιουλίου, με περίοδο σταδιακής εφαρμογής έξι εβδομάδων για την έκδοση πιστοποιητικών για τα κράτη μέλη που χρειάζονται επιπλέον χρόνο.
Παράλληλα, η Επιτροπή θα συνεχίσει να στηρίζει τα κράτη μέλη στην οριστικοποίηση των εθνικών τους λύσεων για την έκδοση και επαλήθευση του ενωσιακού ψηφιακού πιστοποιητικού COVID, και να παρέχει τεχνική και οικονομική στήριξη στα κράτη μέλη για τη σύνδεσή τους στην πύλη.
Παράλληλα με τη νομοθετική διαδικασία, είχε ήδη σημειωθεί σημαντική πρόοδος από τεχνική άποψη. Η πύλη της ΕΕ, η οποία επιτρέπει την επαλήθευση των πιστοποιητικών σε διασυνοριακό επίπεδο, είναι έτοιμη και θα τεθεί σε λειτουργία από τον Ιούνιο. Κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων εβδομάδων πραγματοποιήθηκαν επιτυχείς πιλοτικές δοκιμές με 17 κράτη μέλη και την Ισλανδία, ενώ την επόμενη εβδομάδα θα δοκιμαστούν πέντε επιπλέον κράτη μέλη.
Η Επιτροπή παρέχει επίσης λογισμικό αναφοράς ανοικτής πηγής για να βοηθήσει τα κράτη μέλη στην ανάπτυξη της εθνικής τους λύσης για την έκδοση πιστοποιητικών, τη σάρωση και τον έλεγχο των κωδικών QR, καθώς και ένα πορτοφόλι αναφοράς για αποθήκευση.
Προηγουμένως, στις 21 Απριλίου εγκρίθηκαν κατευθυντήριες γραμμές τεχνικών προδιαγραφών από τους εκπροσώπους των κρατών μελών στο δίκτυο eHealth, ένα εθελοντικό δίκτυο που συνδέει τις εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για την ηλεκτρονική υγεία. Οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές βασίζονται στη στενή συνεργασία της Επιτροπής με τα κράτη μέλη, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την έγκριση των πρώτων κατευθυντήριων γραμμών τον Ιανουάριο και την επικαιροποίησή τους στις 12 Μαρτίου, καθώς και τη συμφωνία για ένα σχέδιο πλαισίου εμπιστοσύνης, που επιτεύχθηκε στις 12 Μαρτίου 2021. Επιπλέον, αναπτύχθηκε ένα κοινό πρότυπο σχεδιασμού στο δίκτυο eHealth.
Οι τελευταίες πληροφορίες που υπέβαλαν τα κράτη μέλη σχετικά με τα μέτρα για τον κορονοϊό και τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς είναι διαθέσιμες στην πλατφόρμα Re-open EU.
