H ΕΕ τάσσεται υπέρ των ανοιχτών συνόρων, αλλά απευθύνει ισχυρή σύσταση να αποφεύγονται τα μη απαραίτητα ταξίδια εξαιτίας κυρίως των εξαιρετικά ανησυχητικών νέων παραλλαγών του ιού, ενώ τάσσεται και υπέρ της επιτάχυνσης των εμβολιασμών, όπως τόνισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στην κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν με την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μετά το πέρας της τηλεδιάσκεψης των ηγετών των κρατών-μελών για την πανδημία.
Μάλιστα η Πρόεδρος της Κομισιόν ανακοίνωσε ότι η Κομισιόν θα προτείνει τη Δευτέρα μέτρα για τον περιορισμό και την αποθάρρυνση των μετακινήσεων και των μη απαραίτητων ταξιδιών.
Πιστοποιητικό εμβολιασμού μόνο για ιατρικούς λόγους
Για το πιστοποιητικό εμβολιασμού, ο κ. Μισέλ υπογράμμισε ότι υπάρχει συμφωνία ώστε να καθοριστούν τα χαρακτηριστικά μιας τέτοιας βεβαίωσης, μόνο όμως για ιατρικούς λόγους. Ξεκαθάρισε δε ότι οι 27 είναι πολύ προσεκτικοί με το ζήτημα και ανέφερε ότι μόνο αργότερα θα δούμε αν και με ποιον άλλο τρόπο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε ότι το πιστοποιητικό εμβολιασμού είναι χρήσιμο από ιατρικής άποψης, ωστόσο πρέπει να απαντηθούν ερωτήματα όπως «εάν το εμβόλιο αναστέλλει τη μετάδοση του ιού» από όσους έχουν ανοσοποιηθεί και « για πόσο καιρό είναι αποτελεσματικός ο εμβολιασμός».
«Αργότερα θα χρειαστεί συζήτηση σε βάθος και ομοφωνία μεταξύ των κρατών μελών για πιθανές άλλες χρήσεις του πιστοποιητικού», υπογράμμισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η ίδια σημείωσε ότι υπάρχει ήδη ένα διεθνές στάνταρ “το κίτρινο βιβλιάριο του ΠΟΥ”, ενώ έθεσε και το πολιτικό ερώτημα για το "πώς σέβεσαι τα δικαιώματα για όσους δεν έχουν πρόσβαση στον εμβολιασμό και όσους έχουν σοβαρούς λόγους να μην εμβολιαστούν”.
Στη Σύνοδο Κορυφής συμφωνήθηκε ο χρωματισμός με “βαθύ κόκκινο” των ιδιαίτερα βεβαρημένων επιδημιολογικά περιοχών με υποχρέωση καραντίνας και αρνητικού τεστ για όλες τις αναχωρήσεις από αυτές.
Οι 27 συμφώνησαν επίσης στους στόχους της Κομισιόν για εμβολιασμό του 70% του πληθυσμού ως το καλοκαίρι.
Βασικές δράσεις για ένα ενιαίο μέτωπο καταπολέμησης της COVID-19
Εν τω μεταξύ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθόρισε ορισμένες δράσεις που απαιτούνται για την ενίσχυση της καταπολέμησης της πανδημίας. Οι δράσεις πρέπει να αναληφθούν από τα κράτη μέλη, την Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA). Ποιες είναι οι δράσεις:
Επιτάχυνση της διενέργειας εμβολιασμών σε ολόκληρη την ΕΕ
Έως τον Μάρτιο του 2021 θα πρέπει να έχει εμβολιαστεί τουλάχιστον το 80 % των ατόμων ηλικίας άνω των 80 ετών και το 80 % των επαγγελματιών του τομέα της υγείας και της κοινωνικής μέριμνας σε κάθε κράτος μέλος.
Έως το καλοκαίρι του 2021 τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν εμβολιάσει το 70 % του συνολικού ενήλικου πληθυσμού.
Η Επιτροπή, τα κράτη μέλη και ο EMA θα συνεργαστούν με τις εταιρείες με σκοπό την αξιοποίηση του δυναμικού της ΕΕ για την αύξηση της ικανότητας παρασκευής εμβολίων στο μέγιστο.
Η Επιτροπή συνεργάζεται με τα κράτη μέλη για τα πιστοποιητικά εμβολιασμού, σε πλήρη συμμόρφωση με την νομοθεσία της ΕΕ για την προστασία των δεδομένων, που μπορούν να στηρίξουν τη συνέχεια της περίθαλψης. Μια κοινή προσέγγιση πρόκειται να συμφωνηθεί έως το τέλος του Ιανουαρίου του 2021, ώστε να καταστεί δυνατή η ταχεία χρήση των πιστοποιητικών των κρατών μελών στα συστήματα υγείας σε ολόκληρη την ΕΕ και πέραν αυτής.
Τεστ και αλληλούχηση γονιδιώματος
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να επικαιροποιήσουν τις διαγνωστικές στρατηγικές τους, ώστε να λαμβάνουν υπόψη τις νέες παραλλαγές και να επεκτείνουν τη χρήση ταχειών δοκιμών αντιγόνων.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει επειγόντως να αυξήσουν την αλληλούχηση γονιδιώματος τουλάχιστον στο 5 % και κατά προτίμηση στο 10 % των θετικών αποτελεσμάτων των τεστ. Επί του παρόντος, πολλά κράτη μέλη διενεργούν τεστ σε λιγότερο από το 1% των δειγμάτων, ποσοστό που δεν επαρκεί για τον προσδιορισμό της εξάπλωσης των παραλλαγών ή την ανίχνευση τυχόν νέων.
Διατήρηση της ενιαίας αγοράς και της ελεύθερης κυκλοφορίας με παράλληλη ενίσχυση των μέτρων μετριασμού
Θα πρέπει να εφαρμοστούν μέτρα για την περαιτέρω μείωση του κινδύνου μετάδοσης που συνδέεται με τα μέσα μετακίνησης, όπως μέτρα υγιεινής και τήρησης αποστάσεων στα οχήματα και τους τερματικούς σταθμούς.
Όλες οι μη ουσιώδεις μετακινήσεις θα πρέπει να αποθαρρύνονται έντονα έως ότου βελτιωθεί σημαντικά η επιδημιολογική κατάσταση.
Θα πρέπει να διατηρηθούν αναλογικοί ταξιδιωτικοί περιορισμοί, συμπεριλαμβανομένης της διενέργειας τεστ σε ταξιδιώτες, για όσους ταξιδεύουν από περιοχές με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης ανησυχητικών παραλλαγών.
Διασφάλιση ηγετικού ρόλου της Ευρώπης και διεθνούς αλληλεγγύης
Η Επιτροπή, για να διασφαλίσει έγκαιρη πρόσβαση στα εμβόλια, θα δημιουργήσει τον μηχανισμό «Ομάδα Ευρώπη» για τη διάρθρωση της παροχής εμβολίων που μοιράζονται τα κράτη μέλη με τις χώρες εταίρους. Ο μηχανισμός αυτός θα επιτρέψει τον επιμερισμό με τις χώρες εταίρους της πρόσβασης σε μέρος των 2,3 δισ. δόσεων που εξασφαλίστηκαν μέσω της στρατηγικής της ΕΕ για τα εμβόλια, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στα Δυτικά Βαλκάνια, στις ανατολικές και νότιες γειτονικές μας χώρες και την Αφρική.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξακολουθήσουν να στηρίζουν τον μηχανισμό COVAX, μεταξύ άλλων, μέσω της έγκαιρης πρόσβασης σε εμβόλια. Η «Ομάδα Ευρώπη» έχει ήδη κινητοποιήσει 853 εκατ. ευρώ για τη στήριξη του COVAX, καθιστώντας την ΕΕ έναν από τους μεγαλύτερους χορηγούς του COVAX.
