Η μελέτη αποτυπώνει τη διαχρονική σημασία του κλάδου, ο οποίος ειδικά μετά την οικονομική κρίση της δεκαετίας του 2010 και την πανδημία, αποτέλεσε σταθερό μοχλό ανάκαμψης. Με τη συμβολή του τουρισμού να αγγίζει το 20% του ΑΕΠ, η Ελλάδα κατατάσσεται μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών με την υψηλότερη εξάρτηση από τις ταξιδιωτικές εισπράξεις, γεγονός που δημιουργεί ευκαιρίες αλλά και κινδύνους.
Η αύξηση των αφίξεων, που έφτασαν τα 40,7 εκατομμύρια το 2024, συνοδεύτηκε από μείωση της μέσης διάρκειας παραμονής και της ανά ταξιδιώτη δαπάνης. Αυτό το πρότυπο – «περισσότεροι επισκέπτες, μικρότερη παραμονή, λιγότερα έσοδα» – επιβαρύνει τις τοπικές υποδομές και το περιβάλλον, ενώ περιορίζει τα πολλαπλασιαστικά οφέλη για την οικονομία. Την ίδια στιγμή, η αυξημένη χρήση καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης προκαλεί στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό και επιβαρύνει τη διαθεσιμότητα κατοικιών προς μακροχρόνια μίσθωση.
Σημαντική μεταβολή εντοπίζεται επίσης στην εποχικότητα. Αν και το τρίτο τρίμηνο παραμένει κυρίαρχο, η μείωση του μεριδίου του το 2023 και το 2024 αφήνει περιθώριο αισιοδοξίας για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, χάρη στην άνοδο του city break και την αποφυγή των ακραίων καιρικών φαινομένων.
Η μελέτη υπογραμμίζει ότι για να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ελληνικού τουρισμού, απαιτείται μια νέα στρατηγική με έμφαση στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα. Κεντρικός στόχος πρέπει να είναι η αύξηση της δαπάνης ανά επισκέπτη μέσω βελτίωσης της εμπειρίας, επένδυσης σε υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό, προστασίας του περιβάλλοντος και αξιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Μεταξύ των βασικών πολιτικών προτάσεων της μελέτης περιλαμβάνονται:
αυστηρή τήρηση των κανόνων χωροταξικού σχεδιασμού και δόμησης,
αναβάθμιση των ξενοδοχειακών υποδομών και μείωση της αυθαίρετης δόμησης,
ενίσχυση εναλλακτικών μορφών τουρισμού υψηλής προστιθέμενης αξίας,
υποστήριξη της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης του κλάδου,
έλεγχος και ρύθμιση των βραχυχρόνιων μισθώσεων ώστε να μην υπονομεύεται η ισορροπία στην αγορά ακινήτων και η ανταγωνιστικότητα των ξενοδοχειακών μονάδων.
Η μετάβαση σε ένα βιώσιμο τουριστικό μοντέλο, όπως σημειώνει η Eurobank, απαιτεί ενεργή συμμετοχή της Πολιτείας, των θεσμών και του ιδιωτικού τομέα. Πρόκειται για μια αναπτυξιακή επιλογή που δεν βασίζεται στην αύξηση των αφίξεων, αλλά στην προστασία των τουριστικών πόρων και στην ενίσχυση της αυθεντικής εμπειρίας, ως θεμέλια για τη διατήρηση της Ελλάδας ως κορυφαίου προορισμού στο μέλλον.
