Ο καθηγητής Γιάννης Σπιλάνης, διευθυντής του Εργαστηρίου Τοπικής και Νησιωτικής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Αιγαίου, συμμετείχε ενεργά στο συμπόσιο, υπογραμμίζοντας τη σημασία της συστηματικής και τεκμηριωμένης αποτύπωσης της ταυτότητας της Σερίφου μέσα από μια πληθώρα επιστημονικών και πολιτισμικών προσεγγίσεων. Όπως τόνισε, αυτή η ανάγκη αποτέλεσε το θεμέλιο για τη σύλληψη της ιδέας του Κέντρου Σεριφιακών Μελετών, το οποίο αποσκοπεί στη δημιουργία ενός κοινού πλαισίου αυτογνωσίας, απαραίτητου ώστε ο νησιωτικός αυτός τόπος να μπορέσει να σχεδιάσει με συνέπεια και ευθύνη το μέλλον του. Επισημαίνοντας πως οι μέχρι τώρα γνώσεις και οι μεμονωμένες προσπάθειες που αφορούν την ιστορία και την πολιτιστική ταυτότητα της Σερίφου παραμένουν αποσπασματικές και σπάνια συναντώνται σε ενιαία μορφή, τόνισε την ανάγκη να καταγραφούν, να αναδειχθούν και να ενταχθούν σε μια ενιαία πλατφόρμα γνώσης και συνεργασίας. Αυτή η πλατφόρμα μπορεί να αποτελέσει πηγή έμπνευσης, ειδικά για τις νεότερες γενιές, βοηθώντας τες να διαμορφώσουν με επίγνωση τόσο τις προσωπικές τους επιλογές όσο και τις συλλογικές αποφάσεις που αφορούν το μέλλον του νησιού. Ο πιο άμεσος και συγκεκριμένος στόχος της πρωτοβουλίας είναι η ίδρυση ενός Κέντρου Αφήγησης της Τοπικής Ιστορίας – ενός ζωντανού χώρου μνήμης και κατανόησης, που θα αναφέρεται στη γεωλογική προέλευση της Σερίφου, τη χλωρίδα και την πανίδα της, αλλά πρωτίστως στους ανθρώπους της: στα επαγγέλματά τους και τις καθημερινές τους πρακτικές, στις χειρωνακτικές και καλλιτεχνικές τους δημιουργίες, στους χορούς, τις συζητήσεις και τα τραγούδια που διαμόρφωσαν το νησιωτικό τοπίο ως ένα συλλογικό έργο ζωής. Στόχος είναι να γίνει δυνατή μια βαθιά γνώση του τόπου, να αναδειχθεί τι αξίζει να διατηρηθεί και να κληροδοτηθεί στις επόμενες γενιές, και να μεταδοθεί με ουσιαστικό και γνήσιο τρόπο στους επισκέπτες της Σερίφου.
Η Σέριφος, παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει, επιμένει να προστατεύει και να αναδεικνύει τη φυσική, ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά της. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της προσπάθειας είναι η ένταξη της Σερίφου στα 25 μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς που χρήζουν προστασίας, με την υποστήριξη του World Monuments Watch 2025 για τα επόμενα δύο χρόνια, καθώς και η ολοκληρωμένη μελέτη που κατατέθηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού από το Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, εκ μέρους του Δήμου Σερίφου. Η μελέτη αφορά τη συνολική πρόταση για τις μνημειακές εγκαταστάσεις και τα τοπία των μεταλλείων του νησιού.
Με την ολοκλήρωση του συμποσίου, το επόμενο βήμα είναι η ενεργοποίηση περισσότερων εθελοντών που θα αναλάβουν την οργάνωση της προσπάθειας, ώστε να γίνουν συγκεκριμένα βήματα για την υλοποίηση του Κέντρου Σεριφιακών Μελετών. Η βοήθεια του Δήμου Σερίφου, των τοπικών συλλόγων και των μεμονωμένων συν-νησιωτών και φίλων του νησιού είναι απαραίτητη για την επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας. Η Σέριφος συνεχίζει να προβάλλει τον πλούτο της, αποδεικνύοντας πως η αφοσίωση στην πολιτιστική, ιστορική και φυσική κληρονομιά της παραμένει αδιάλειπτη. Η αυθεντικότητα, όπως αυτή εκφράζεται μέσα από την ιστορία, το ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον και τον πολιτισμό του τόπου, μπορεί να αποτελέσει το κλειδί για την προστασία των νησιών μας από την εκβιομηχάνιση του τουρισμού και την τυποποίηση του τουριστικού προϊόντος.
