(06.09.2024)
Την αναπτυξιακή δυναμική των λιμένων της Βόρειας Ελλάδας και ιδιαίτερα της Θεσσαλονίκης με στόχο να καταστούν αναπόσπαστα μέλη δύο νέων επιπλέον ευρωπαϊκών διαδρόμων, ανέδειξε μιλώντας το μεσημέρι στη Θεσσαλονίκη, ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Χρήστος Στυλιανίδης.
Στην ομιλία του κατά την ημερίδα της Ένωσης Λιμένων Ελλάδος με θέμα «Η εξέλιξη του ελληνικού λιμενικού συστήματος την τελευταία δεκαετία. Ευκαιρίες και προκλήσεις για το μέλλον», τόνισε ότι τα τελευταία πέντε χρόνια φορτία, οχήματα και επιβάτες πολλαπλασιάζουν κάθε χρόνο την παρουσία τους στα λιμάνια της βόρειας Ελλάδος. «Λιμένες που παλαιότερα είχαν σχεδόν μηδενική δραστηριότητα», είπε ο Υπουργός, «σήμερα σφύζουν από εμπορική και μεταφορική δραστηριότητα. Τους τελευταίους 8 μήνες διακινήθηκαν ακτοπλοϊκώς στον άξονα της Εγνατίας 300.000 περισσότεροι επιβάτες και 200.000 οχήματα, από ό,τι το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2019. Η σημαντικότητα του λιμένα της Θεσσαλονίκης είναι ανάλογος και αυτού του λιμένα Πειραιά. Έχει γίνει και μπορεί ακόμα να αναβαθμιστεί, σε κύριο λιμένα των Βαλκανίων».
Ο κ. Στυλιανίδης αναφέρθηκε επίσης στη σημασία και του λιμένα Αλεξανδρούπολης ο οποίος έχει αναπτύξει σήμερα έναν καθημερινό κύκλο εργασιών σε αντίθεση με τον έρημο λιμένα των προηγούμενων δεκαετιών.
Τόνισε δε ότι το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής εξασφάλισε την χρηματοδότηση έργων, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, προϋπολογισμού 24.000.000 ευρώ για την αναβάθμισή του.
«Οι επενδύσεις που αναμένονται για τα επόμενα χρόνια», πρόσθεσε ο Υπουργός, «θα δημιουργήσουν αναμφισβήτητα θετικό πρόσημο στην τοπική και εθνική οικονομία και απασχόληση».
Αναφέρθηκε επίσης σε περίπου άλλες 30 λιμενικές υποδομές που υπάρχουν στον άξονα της Εγνατίας και έκανε λόγο για λιμενική βιομηχανία ενώ στο παρελθόν, όπως είπε χαρακτηριστικά, «ήταν λιμενική βιοτεχνία».
Ο κ. Στυλιανίδης επισήμανε ότι δημιουργείται πλέον μια νέα Εγνατία, η «Θαλάσσια Εγνατία». Παράλληλα έδωσε έμφαση στην δημιουργία δύο νέων λιμενικών υποδομών στο Άγιο Όρος, σε συνεργασία με την Αθωνική Αδελφότητα.
Ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κάλεσε τους συμμετέχοντες να ξεκινήσουν όλοι μαζί, τον διάλογο για την νέα Εθνική Λιμενική Πολιτική και αναφέρθηκε διεξοδικά στα μέτρα του Υπουργείου για την νέα μορφή των λιμένων του μέλλοντος, δηλαδή των πράσινων λιμένων, των ψηφιακά αυτοματοποιημένων λιμένων που προτάσσουν την ασφάλεια, σέβονται τον πολίτη και κυρίως εκείνων που έχουν κινητικά προβλήματα.
«Το 50% των διαπραγματεύσεων βασίζεται στην αξιοπιστία της χώρας», κατέληξε ο κ. Στυλιανίδης. «Και αυτό οφείλεται στον Πρωθυπουργό μας Κυριάκο Μητσοτάκη και στην Κυβέρνησή μας. Ο Πρωθυπουργός με το όραμα και την μεθοδικότητά του έχει αναδείξει την χώρα μας σε χώρα σταθερότητας, προόδου και επιτυχημένων διεθνών πρωτοβουλιών».
Παρόντες στην ημερίδα ήταν ο Γενικός Γραμματέας Ναυτιλίας και Λιμένων κ.Ευάγγελος Κυριαζόπουλος και ο Υποναύαρχος Λ.Σ. Ζαφείριος Ροκίδης ως εκπρόσωπος του Αρχηγού Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής.
Ακολουθεί κατά αντιπαραβολή ολόκληρη η ομιλία του κ. Στυλιανίδη:
«Αξιότιμε Πρόεδρε της ΕΛΙΜΕ κ. Λιάγκο,
Αγαπητοί Αντιπρόεδροι,
Γενικοί Γραμματείς,
Κυρίες και Κύριοι,
Ευχαριστώ πολύ τον Πρόεδρο και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΛΙΜΕ για την πρόσκληση να μιλήσω στην εκδήλωση για την «Εξέλιξη του Ελληνικού Λιμενικού Συστήματος την τελευταία δεκαετία. Ευκαιρίες και Προκλήσεις για το μέλλον».
Θέλω από την αρχή να πω ότι έχουμε μια στενή και παραγωγική συνεργασία με την ΕΛΙΜΕ και τα μέλη της. Ο στόχος μας είναι κοινός: ο εκσυγχρονισμός των λιμενικών υποδομών της χώρας, η ενίσχυση της ασφάλειας και η εξυπηρέτηση του πολίτη.
Φίλες και Φίλοι,
Είναι για μένα πάντα μεγάλη η χαρά να βρίσκομαι στη Θεσσαλονίκη. Μια πόλη στην οποία έζησα στα φοιτητικά μου χρόνια. Μια πόλη που αγαπώ πολύ. Δεν σας κρύβω ότι νιώθω Θεσσαλονικιός. Όπως νιώθω και Λευκωσιάτης.
Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να ξεκινήσω την ομιλία μου κάπως διαφορετικά. Με μια σύντομη ιστορική αναφορά.
Πριν κάτι αιώνες, το 120 π.Χ., ο Ανθύπατος της Μακεδονίας Γναίος Εγνάτιος παρέδωσε στην κυκλοφορία ένα λιθόστρωτο, εμπορικό και στρατιωτικό δρόμο που συνέδεε την Ρώμη με τις κτίσεις της στην Ανατολή.
Στο πέρασμα των αιώνων ο δρόμος καταστράφηκε, οι συνδέσεις αποκόπηκαν, η ροή των εμπορευμάτων άλλαξε ρότα.
Φτάσαμε στα τέλη της δεκαετίας του 2010 για να ξαναδημιουργηθεί η νέα Εγνατία Οδός, που ένωσε, με πολύ αποτελεσματικό τρόπο, τις ίδιες περιοχές, δημιουργώντας, αναμφισβήτητα μέχρι σήμερα μια νέα αναπτυξιακή πραγματικότητα.
Στο μυαλό όλων μας η Εγνατία Οδός, τόσο η αρχαία όσο και η νέα, έχει χερσαία διάσταση. Δεν είναι όμως έτσι.
Αυτή η οδός τροφοδοτείται και τροφοδοτεί με φορτία και ταξιδιώτεςκαι μέσω θαλάσσης.
Αν σε αυτή την εξίσωση προστεθούν και οι κάθετοι «Πανευρωπαϊκοί Διάδρομοι»
Ø Βερολίνο – Σόφια – Θεσσαλονίκη,
Ø Ελσίνκι με κατάληξη την Αλεξανδρούπολη,
Ø Βιέννη – Βελιγράδι – Θεσσαλονίκη,
τότε η θαλάσσια διάσταση γίνεται ακόμα πιο καθαρή.
Μάλιστα, μετά που τέθηκε σε ισχύ ο Κανονισμόςτης Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάπτυξη του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών οι βασικοί λιμένες κατά μήκος της Εγνατίας Οδού– η Ηγουμενίτσα –η Θεσσαλονίκη – η Καβάλα – και η Αλεξανδρούπολη θα γίνουν αναπόσπαστα μέλη δύο νέων– επιπλέον «Ευρωπαϊκών Διαδρόμων»:
Ø των Δυτικών Βαλκανίων – Ανατολικής Μεσογείου με απόληξη την Κύπρο και
Ø του Διαδρόμου Βαλτικής – Μαύρης Θάλασσας – Αιγαίου.
Οι νέοι Ευρωπαϊκοί Διάδρομοι δημιουργούν νέα δεδομένα για τους λιμένες της Βορείου Ελλάδας. Περισσότεροι επιβάτες, περισσότερα εμπορεύματα, ενέργεια και άλλα.
Επίσης, ο λιμένας Αλεξανδρούπολης προστέθηκε – πολύ πρόσφατα - στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο κάτι που – μεταξύ άλλων - σημαίνει και απευθείας ευρωπαϊκή χρηματοδότηση έργων.
Αυτές οι εξελίξεις δεν ήρθαν τυχαία.
Η Ευρώπη– την οποία γνωρίζω καλά και από την εμπειρία μου ως μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - αποφασίζει μετά από ενδελεχή ανάλυση των δεδομένων και εκτίμηση των μελλοντικών προοπτικών.
Ένα από τα βασικότερα δεδομένα ήταν η εντυπωσιακή, σε επίπεδο ακόμη και Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανάπτυξη των λιμένων της Βορείου Ελλάδας τα τελευταία 4-5 χρόνια.
Φορτία, οχήματα, επιβάτες πολλαπλασιάζουν κάθε χρόνο την παρουσία τους στους λιμένες της Βορείου Ελλάδας.
Λιμένες που παλαιότερα είχαν σχεδόν μηδενική δραστηριότητα, σήμερα σφύζουν από εμπορική και μεταφορική δραστηριότητα.
Για φέτος – εξετάζοντας τα δεδομένα μέχρι την 1/8 - η ακτοπλοΐα στον άξονα της Εγνατίας έχει μια αύξηση του 13% στους επιβάτες και 21,5% στα οχήματα από την χρονιά ρεκόρ, πριν τον COVID, το 2019.
Να το πω πιο απλά - τους τελευταίους 8 μήνες διακινήθηκαν ακτοπλοϊκώς στον άξονα της Εγνατίας 300 χιλιάδες περισσότεροι επιβάτες και 200 χιλιάδες οχήματα, από ότι το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2019. Τα νούμερα αυτά μιλάνε από μόνα τους.
Η σημαντικότητα του λιμένα της Θεσσαλονίκης είναι ανάλογος και αυτού του λιμένα Πειραιά. Έχει γίνει ο κύριος λιμένας των Βαλκανίων.
Μόλις πριν λίγες μέρες, ολοκληρώθηκε το Προεδρικό Διάταγμα για το Master Plan του Οργανισμού Λιμένα Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ) και αναμένουμε τώρα από το Συμβούλιο της Επικρατείας την έγκριση και θεσμοθέτησή του.
Με την ολοκλήρωση του 6ου Προβλήτα, ο λιμένας της Θεσσαλονίκης θα εδραιώσει και θα ενισχύσει την θέση του όχι μόνο στα Βαλκάνια, αλλά και σε όλη την Ανατολική Ευρώπη.
Επίσης, τα τελευταία 3 χρόνια ο λιμένας αναπτύσσεται και στις επιβατικές μεταφορές.
Τόσο η ακτοπλοϊκή σύνδεση της Θεσσαλονίκης με τις Σποράδες και το Βόρειο Αιγαίο αλλά κυρίως η ανάπτυξη - εκ του μηδενός - της κρουαζιέρας έχουν δημιουργήσει πολλαπλασιαστικά θετικά αποτελέσματα σε όλη την Κεντρική Μακεδονία.
Χιλιάδες τουρίστες της κρουαζιέρας επισκέπτονται τους αρχαιολογικούς χώρους της Βεργίνας και του Δίου Πιερίας, το Μέτσοβο, το Άγιο Όρος και κυρίως την ίδια την Θεσσαλονίκη ενισχύοντας τις τοπικές οικονομίες και το εμπόριο.
Την ίδια ώρα, ο λιμένας της Αλεξανδρούπολης έχει αναπτύξει σήμερα ένα καθημερινό κύκλο εργασιών σε αντίθεση με τον έρημο λιμένα που ξέραμε για δεκαετίες πριν.
Δεκάδες τοπικές επιχειρήσεις απασχολούν μεγάλο αριθμό εργατικού δυναμικού που υποστηρίζουν την λειτουργία του λιμένα.
Επίσης, η επένδυση του πλωτoύ τερματικού σταθμού αποθήκευσης και αεροποίησης φυσικού αερίου (FSRU) δημιουργεί νέες προϋποθέσεις ανάπτυξης.
Αυτή η προοπτική του λιμένα υποστηρίζεται από την Κυβέρνηση και φυσικά από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής το οποίο εξασφάλισε χρηματοδότηση μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης έργων προϋπολογισμού 24 εκατομμυρίων ευρώ για την αναβάθμιση του.
Οι λιμένες Ηγουμενίτσας και Φίλιππος Β’ της Καβάλας πέρασαν το τελευταίο έτος σε ιδιωτικούς ομίλους, με πολύ υψηλά τιμήματα.
Οι επενδύσεις που αναμένονται να υλοποιηθούν τα επόμενα χρόνια και κυρίως η αύξηση της εμπορικής δραστηριότητας των δύο αυτών λιμένων θα δημιουργήσουν αναμφισβήτητα θετικό πρόσημο στην τοπική και εθνική οικονομία και απασχόληση.
Ο άξονας της Εγνατίας δεν έχει μόνο αυτούς τους λιμένες. Υπάρχουν άλλες περίπου 30 λιμενικές υποδομές, κάθε μεγέθους και είδους (αλιευτικούς, βιομηχανικούς, τουριστικούς, πορθμεία κ.ά.).
Μάλιστα το Υπουργείο μας υποστηρίζει, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, και την δημιουργία δύο νέων λιμενικών υποδομών στο Άγιο Όρος, σε συνεργασία με την Αθωνική Αδελφότητα, η οποία έχει ως μοναδική της οδό πρόσβασης την θάλασσα.
Σήμερα, για πρώτη φορά, φαίνεται να δημιουργείται μια νέα σχέση των ανθρώπων της Βορείου Ελλάδας με την θάλασσα.
Η Βόρειος Ελλάδα μπαίνει δυναμικά στο παγκόσμιο δίκτυο των θαλάσσιων μεταφορών.
Όχι στα λόγια, αλλά με πράξεις.
Τα στατιστικά στοιχεία το αποδεικνύουν, η τάση είναι αυξητική, οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις πολλαπλασιάζονται στην περιοχή.
Δημιουργείται πλέον μια νέα Εγνατία, η «Θαλάσσια Εγνατία».
Η οποία θα γίνεται – από εδώ και στο εξής - κάθε χρόνο ολοένα και πιο ορατή στον καθένα μας.
Κλείνοντας θα ήθελα να κάνω μια ιδιαίτερη αναφορά, σε γενικότερο επίπεδο.
Η λιμενική δραστηριότητα στην χώρα μας έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια έντονη δραστηριότητα.
Πλέον μιλάμε για «λιμενική βιομηχανία». Μέχρι πριν ήταν «λιμενική βιοτεχνία».
Η στρατηγική θέση της Ελλάδας στο διεθνές εμπόριο για πρώτη φορά αξιοποιείται.
Και αυτό οφείλεται στη σκληρή δουλειά που εσείς κάνετε στους λιμένες σας αλλά και στην αξιοπιστία που έχει πλέον η χώρα μας σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Και αυτό οφείλεται στον Πρωθυπουργό μας Κυριάκο Μητσοτάκη και στην Κυβέρνησή μας. Ο Πρωθυπουργός με το όραμα και τη μεθοδικότητά του έχει αναδείξει την χώρα μας, σε χώρα σταθερότητας, προόδου και επιτυχημένων διεθνών πρωτοβουλιών.
Το ζώ – το βλέπω και ως πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος – κάθε φορά που πηγαίνω στις Βρυξέλες πως μας αντιμετωπίζουν πλέον τα όργανα και τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αλλά και στο πλαίσιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ).
Δεν έρχονται τυχαία οι νέοι ευρωπαϊκοί διάδρομοι στην Ελλάδα, ούτε τυχαία διεθνείς όμιλοι – κολοσσοί – επενδύουν στον τουρισμό, στις νέες τεχνολογίες, στους λιμένες μας.
Η χώρα ανεβαίνει επίπεδο, αλλάζει «πίστα» για να το πω πιο λαϊκά, και για αυτό οφείλουμε όλοι μας να κάνουμε το κάτι παραπάνω, μεταξύ αυτών ΚΑΙ στους λιμένες μας.
Το σημερινό σύστημα λιμενικής διαχείρισης και διακυβέρνησης πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες εξελίξεις και ανάγκες. Στις νέες τεχνολογίες και την ραγδαία ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης.
Πρέπει να παραδεχθούμε ότι ένας μεγάλος αριθμός φορέων διαχείρισης δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο έργο των λιμενικών υπηρεσιών.
Δεν μπορούν να εκτελέσουν έργα.
Δεν μπορούν να εισπράξουν τέλη.
Δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν πλοία και σκάφη νέας τεχνολογίας.
Θέλω να περάσω από τις διαπιστώσεις, που όλοι γνωρίζουμε, και να συζητήσουμε για την νέα μορφή των λιμένων του μέλλοντος. Των λιμένων της νέας εποχής.
Των πράσινων λιμένων, των ψηφιακών, των αυτοματοποιημένων λιμένων που προτάσσουν την ασφάλεια , σέβονται τον πολίτη και κυρίως αυτών που έχουν κινητικά προβλήματα.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής εκσυγχρονίζεται.
Για πρώτη φορά διαχειρίζεται χρηματοδοτικό πρόγραμμα ανάπτυξης – ΕΣΠΑ - και μάλιστα μαζί με τους πόρους του Ταμείο Ανάκαμψης, επενδύει σε λιμενικά έργα ύψους άνω των 300 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ άλλα τόσα θα επενδυθούν σε ιδιωτικούς λιμένες.
Ενισχύθηκε με την νέα Διεύθυνση Δ20 που μεταφέρθηκε από το Υπουργείο Μεταφορών & Υποδομών στο Υπουργείο μας.
Αναπροσαρμόζει το σύστημα είσπραξης λιμενικών τελών.
Εισηγείται τα slots στην ακτοπλοΐα.
Καινοτομεί μέσω ΣΔΙΤ στην ναυπήγηση νέων πράσινων ακτοπλοϊκών πλοίων.
Από σήμερα, λοιπόν, ξεκινάμε μαζί σας τον διάλογο για την νέα Εθνική Λιμενική Πολιτική.
Προσβλέπουμε στη θετική σας ανταπόκριση και στην παραγωγική συμμετοχή σας στη διαμόρφωση αυτής της πολιτικής.
Ελπίζουμε πολύ άμεσα να έχουμε ένα κοινά αποδεκτό σχέδιο. Μεστό και αποτελεσματικό, που θα οδηγήσει τους λιμένες της χώρας και την εξυπηρέτηση της ναυτιλιακής δραστηριότητας στη νέα απαιτητική εποχή.
Πρέπει να είμαστε φιλόδοξοι και τολμηροί και ταυτόχρονα πραγματιστές. Πρέπει να σκεφτούμε «έξω από το κουτί». Και πρέπει, επιτέλους, να απελευθερωθούμε από τις μικροπολιτικές και τις αγκυλώσεις που μας καθυστέρησαν τόσα χρόνια. Πρέπει, εν τέλη, να επενδύσουμε στο μέλλον των παιδιών μας. Σας ευχαριστώ πολύ».
