Στις 27
Φεβρουαρίου 2013, στο Ίδρυμα Ωνάση
ανακοινώθηκε ο νικητής του Ευρωπαϊκού
Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού για την
ανασυγκρότηση του κέντρου της Αθήνας
Rethink Athens / Ξανά Σκέψου την Αθήνα στην
κατάμεστη αίθουσα της Στέγης Γραμμάτων
και Τεχνών, παρουσία εκπροσώπων της
πολιτικής ηγεσίας.
Η
κριτική επιτροπή του Rethink Athens αποφάσισε
ομόφωνα να απονείμει το πρώτο βραβείο
στην πρόταση των:
•OKRA
LANDSCHAPSARCHITECTEN BV (Knuijt Martin)
•MIXST
URBANISME (Thoral Ingeborg)
•WAGENINGEN
UNIVERSITY, Department of Environmental Sciences, Landscape
Architecture Group (Klemm Wiebke, Steenbruggen Arian, Heusinkveld
Bert)
•STUDIO
75 (Πάντος-Κίκκος Στέφανος)
•WSGReenTechnologies
GmbH (Peretti Guilia, Bruse Michael, Winterstetter Thomas)
Το
Ολλανδικό γραφείο OKRA είναι από τα
σημαντικότερα διεθνώς γραφεία που
ειδικεύονται στο σχεδιασμό του δημόσιου
αστικού χώρου. Το OKRA έχει έδρα την
Ουτρέχτη, ιδρύθηκε το 1994 και διευθύνεται
από τους Martin Knuijt (Μάρτιν Κνάϊτ), Wim Voogt
(Βιμ Φόουγκτ) και Boudewijn Almekinders (Μπάουντεβέν
Άλμεκιντερς). Τα πιο πρόσφατα σχέδιά
τους περιλαμβάνουν το κέντρο της
Βασιλείας στην Ελβετία, το λεγόμενο
‘τρίτο κέντρο’ του Λονδίνου στο Croydon,
το μητροπολιτικό κέντρο της Κοπεγχάγης,
το προγραμματικό σχέδιο για το μελλοντικό
κέντρο του Ρόττερνταμ, τους Cutty Sark Gardens
στο Λονδίνο, και τον χώρο της Φλαμανδικής
έκθεσης στη Γάνδη. Με στόχο τον ενδιάμεσο
χώρο της αρχιτεκτονικής, της πολεοδομίας
και του αστικού τοπίου, τα σχέδιά τους
συνδυάζουν την οραματική με τη στρατηγική
προσέγγιση για να δημιουργήσουν
περιβάλλοντα με χαρακτήρα, κλίμακα,
ατμόσφαιρα και λειτουργία που μπορούν
να δώσουν ταυτότητα στο χώρο της
κοινωνικές συνύπαρξης.
Η
κριτική επιτροπή θεώρησε την πρόταση
που βραβεύθηκε εξαιρετικά επιτυχημένη
στην απόπειρά της να συμπεριλάβει όλες
τις διαφορετικές απαιτήσεις του έργου
και να ανταποκριθεί στα κριτήρια
αξιολόγησης του διαγωνισμού, όπως αυτά
περιγράφονται στην προκήρυξη του
διαγωνισμού. Όπως χαρακτηριστικά
αναφέρεται στα πρακτικά των συνεδριών
της κριτικής επιτροπής, η βραβευμένη
πρόταση «επιτυγχάνει να εντάξει ένα
σαφές σχέδιο για τη λεωφόρο και τις
πλατείες μέσα στο ευρύτερο σύστημα των
αστικών χώρων και τοπίων που συναπαρτίζουν
το κέντρο της Αθήνας. Αναπτύσσοντας μια
ευρύτερη σύλληψη, μπορεί μάλιστα να
επεκταθεί σε γειτονικούς χώρους στο
εγγύς μέλλον. Καταδεικνύει έτσι τις
δυνατότητες για την ανάπλαση του συνόλου
του κέντρου της πόλης."
Η
συγκεκριμένη μελέτη με πληρότητα,
λειτουργικότητα, οραματικό αλλά και
ρεαλιστικό τρόπο αντιμετωπίζει με
ευρηματικότητα τα προβλήματα του
δημόσιου χώρου στο κέντρο της πόλης.
Κυρίως όμως επικεντρώνεται στη δημιουργία
των συνθηκών που θα επιτρέψουν στον
πολίτη της Αθήνας να αναπτύξει φιλική
σχέση με την πόλη του, κάνοντας τον άξονα
Αμαλίας - Πανεπιστημίου – Ομόνοιας και
Πατησίων όχι σημείο διέλευσης, αλλά
τόπο προορισμού.
Στόχος
της βραβευμένης μελέτης στον διαγωνισμό
Rethink Athens είναι η δημιουργία μιας
παλλόμενης, πράσινης και προσιτής
καρδιάς της πόλης. Η μελέτη δεν εφαρμόζει
απλά σύγχρονες ιδέες για τον έλεγχο των
περιβαλλοντικών συνθηκών, τη μείωση
της κυκλοφορίας των οχημάτων και τον
προγραμματισμό του δημόσιου χώρου.
Φιλοδοξεί να προχωρήσει «ένα βήμα
παραπέρα» ώστε να φτάσει σε μια
ολοκληρωμένη πρόταση για μια ευέλικτη,
προσπελάσιμη πόλη που θα σφύζει από
ζωντάνια, θα συνδέει τις γειτονικές
περιοχές του κέντρου, και θα αποτελέσει
έναν καταλύτη για την αναβάθμιση
ολόκληρης της Αθήνας. Ταυτόχρονα
συνηγορεί στην αποκατάσταση του
κοινωνικού ιστού, φέρνοντας «κοντά» τα
Πατήσια και το Αρχαιολογικό Μουσείο με
την Τριλογία και με το Νέο Μουσείο της
Ακρόπολης, χάρη στον ουσιαστικό ρόλο
των μέσων μαζικής μεταφοράς και της
συνολικότερης νέας χρήσης του αστικού
χώρου. Όλα αυτά, μέσα από τον συνεχή
διάλογο και την αποκατάσταση της σχέσης
του κέντρου με τους πράσινους λόφους
που την περιβάλλουν, τις γειτονιές της,
την μοναδική ιστορία της.
Επιπλέον,
το Ίδρυμα Ωνάση, όπως προβλέπεται, θα
αναλάβει τη χρηματοδότηση για την
εκπόνηση μελέτης περιβαλλοντικών
επιπτώσεων που θα αφορά όχι μόνο στην
πρωτεύουσα περιοχή παρέμβασης του
έργου, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή
του, ώστε να μελετηθούν όλες οι επιπτώσεις
και να υποβληθεί μια συνολική πρόταση
για την αντιμετώπιση των θεμάτων που
θα προκύψουν από την υλοποίηση. Παράλληλα,
το Ίδρυμα Ωνάση επιθυμεί να συνδράμει
τις προσπάθειες που καταβάλουν οι
συμβαλλόμενοι δημόσιοι φορείς, σε
κρίσιμους επιμέρους τομείς, καθοριστικής
σημασίας για την επίτευξη του στόχου
της ανασυγκρότησης του κέντρου της
πόλης και την μεγιστοποίηση της
ωφελιμότητας του έργου.
Σημειώνεται
ότι το σύνολο των 71 προτάσεων που
υποβλήθηκαν στον διαγωνισμό Rethink Athens
εκτίθονται στη Στέγη Γραμμάτων και
Τεχνών από την Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου ως
την Τετάρτη 6 Μαρτίου, σε επιμέλεια του
αρχιτέκτονα Πάνου Δραγώνα.
